Plastik kirliligini politika degisiklikleriyle yüzde 80 azaltmak ve 1,3 trilyon dolar tasarruf mümkünNuran Erkul Kaya- Birlesmis Milletler Çevre Programi, plastik kirliligini azaltmak için yeniden kullanim, geri dönüsüm ve ürünlerin yeniden yönlendirilmesi için yillik 65 milyar dolar yatirimla bu rakamin yaklasik iki kati maliyetten kurtulmanin mümkün oldugunu ortaya koydu - WWF'e göre, dünyada plastik ürünlerin sadece yüzde 10'u geri dönüstürülüyor

LONDRA (AA) - Insan sagligina ve iklime zararli plastik kirliliginin üç temel politika ve piyasa degisikligiyle 2040'a kadar yüzde 80 azaltabilecegi ve döngüsel ekonomide yaklasik 1,3 trilyon dolar tasarruf saglanabilecegi hesaplaniyor.

Birlesmis Milletler Çevre Programi'nin (UNEP), plastik kirliligini önlemek amaciyla küresel bir anlasma olusturmak için bu ay sonunda Paris'te yapilacak görüsmelerin ikinci turu öncesi yayimladigi raporu, problemli ve gereksiz plastik kullanimini ortan kaldirmak için üç temel piyasa degisikligi önerisinde bulunuyor.

Yeniden kullanim, geri dönüsüm ve ürünlerin yeniden yönlendirilmesi ve çesitlendirilmesi olarak siralanan bu üç degisikliginin uygulanmasiyla, plastik kirliliginin 2040'a kadar yüzde 80 azaltilabilecegi öngörülüyor.

Rapora göre, söz konusu üç degisiklik küresel çapta uygulansa bile, 2040'a kadar her yil tek kullanimlik ve kisa ömürlü ürünlerden kaynaklanan 100 milyon tonluk plastik kirliligiyle mücadele edilmesi gerekiyor.

Buna ragmen, üç degisiklik kapsaminda ülkelerin alacagi önlemlerle döngüsel ekonomiye geçisin yaklasik 1,3 trilyon dolar tasarruf saglayacagi hesaplaniyor.

Bu dönüsümün 2040'a kadar net 700 bin istihdam artisi yaratacagi ve özellikle düsük gelirli ülkelere fayda saglayacagi öngörülüyor.

Saglik, iklim, hava kirliligi ve deniz ekosisteminin bozulmasi gibi nedenlerden kaynaklanan problemlerin önlenmesiyle ise 3,25 trilyon dolar tasarruf edilebilecegi tahmin ediliyor.

UNEP'in önerdigi sistemsel degisiklik için yillik 65 milyar dolar yatirim gerekirken, degisikligin yapilmadigi durumda katlanilacak maliyetler ise yillik 113 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.

Plastik kirliligiyle mücadele için öncelikli olarak uluslararasi boyutta olusturulmus politikalarin benimsenmesine, ulusal planlamalarin yani sira is dünyasinin da aksiyon almasina ihtiyaç duyuluyor.

UNEP Icra Direktörü Inger Andersen, rapora iliskin degerlendirmesinde, plastiklerin üretimi, kullanimi ve ortadan kaldirilmasinda kullanilan yöntemlerin insan sagligi için riskler yaratirken iklim sartlarini da zorlastirdigini belirterek, "Bu rapor, hem vücudumuzdan hem de ekonomimizden plastikleri atarak döngüsel bir ekonomi yaklasimi olusturulmasi ve bu risklerin büyük ölçüde azaltilmasi için bir rol haritasi sunuyor. Bu önerilerin takip edilmesi halinde, plastik kirliliginde küresel bir anlasmaya varilabilir ve büyük ekonomik, sosyal ve çevresel kazanimlar saglanabilir." ifadelerini kullandi.

WWF ise "en yüksek riskli ve gereksiz" olarak nitelendirilen tek kullanimlik plastik ürünlerinin dünyada yasaklanmasi için ülkelere çagrida bulundu.

WWF'e göre, dogada çözülmesi yüzlerce yil süren plastigin yarisi tek kullanimlik ve kisa ömürlü ürünler için üretiliyor ve plastik ambalaja sahip ürünlerin büyük kismi yüksek ve orta gelirli ülkelerde tüketiliyor. Dünyada plastik ürünlerin sadece yüzde 10'u geri dönüstürülüyor.