Bilim insanlari, karsit maddenin, yer çekimi karsisinda madde gibi davrandigini tespit ettiAyse Dogru

ANKARA (AA) - Evrenin olustugu Büyük Patlama sirasinda madde kadar olan ancak sonra "kayiplara karisan" karsit maddenin (anti-madde), yer çekimi karsisinda madde gibi hareket ettigi belirlendi.

Bilim insanlari, Büyük Patlamada esit miktarda ortaya çikan madde ve anti-maddenin birleserek birbirini nötrlestirmesi ve sadece isigin kalmasi gerekirken, anti-maddenin kaybolarak maddenin kalmasinin nedenini anlamak için yillardir madde ve karsit maddenin benzerliklerini ve farkliliklarini arastiriyor.

Isviçre'deki Avrupa Nükleer Arastirma Merkezi'nde (CERN) yapilan deneyler, anti-maddenin, Albert Einstein'in ön gördügü üzere asagi dogru yani madde gibi hareket ettigini gösterdi.

- Deney

Maddedeki atomun çekirdeginde proton ve onun yörüngesinde hareket eden elektronlar bulunurken, anti-maddedeki atomun çekirdeginde ise negatif yüklü proton (antiproton) ve yörüngesinde pozitif elektronlar (pozitron) bulunuyor.

Bu kapsamda, çekirdeginde bir antiproton, yörüngesinde ise bir pozitron yer alan antihidrojen atomlarinin kullanildigi arastirmada, evrende sadece saliseler süresince bir anligina var olan karsit madde, önce yavaslatilarak kararli ve dayanikli bir forma dönüstürüldü.

Laboratuvardaki hizlandiricilarda parçaciklarin çarpistirilmasiyla üretilen parçaciklar, karsit madde laboratuvarina borular araciligiyla isik hizina yakin bir hizda ulasti.

Arastirmacilar, bu hizda kontrol edemeyecekleri karsit parçaciklari, yavaslatmak için bir halkaya göndererek enerjilerini azaltti; daha sonra büyük bir miknatisin içerisine gönderilen parçaciklar, burada binlerce antihidrojen atomu olusturdu.

Antihidrojeni kistiran miknatisin manyetigi kapatildiginda, antihidrojen atomlarinin hareket yönünü tespit eden sensörler, anti-maddenin asagi dogru yani madde gibi hareket ettigini gösterdi.

- Bir sonraki adim hizi tespit etmek

Bilim insanlarinin arastirmalarinda bir sonraki adim, madde ile karsit maddenin yer çekimi karsisinda ayni hizda hareket edip etmedigini tespit etmek olacak.

Arastirmanin sonuçlari Nature dergisinde yayimlandi.