Myanmar’da mahkeme, 3 yil hapis cezasi bulunan gazeteciye 10 yil daha hapis cezasi verdiIbrahim Hakki Çetinkaya

BANGKOK (AA) - Askeri cuntanin idaresi altindaki Myanmar’da, ülkenin terörizmle mücadele kanununu çignedigi gerekçesiyle 3 yil hapis cezasi bulunan gazeteciye, ayni dava yeniden görülerek cezasina 10 yil daha eklendi.

Myanmar’da mahkeme, Aralik 2022’de terörizmle mücadele kanununu ihlal ederek ordu karsiti protestoyu kamera ile çekmekten 3 yil ceza verdigi gazeteci Hmue Yadanar Khet Moh Moh Tun’un davasini yeniden gördü. Mahkeme, Yadanar'in cezasina 10 yil daha ekleyerek toplamda 13 yil ceza verdi.

Ülkedeki kati askeri yönetimden korktugu için isminin açiklanmasini istemeyen Hmue Yadanar’in avukati, açiklamasinda, baskent Yangon'daki Thingangyun Bölge Mahkemesi'nin 27 Mayis’taki davada, daha önce 3 yil hapis cezasi alan müvekkilinin davasini yeniden görerek 10 yil daha ekledigini kaydetti.

Gazeteci Yadanar’in avukati, mahkemenin müvekkilini askeri cuntanin terörist gruplar olarak adlandirdigi ülkedeki direnisçi gruplari destekleyerek terörle mücadele yasasini ihlal etmekle suçladigini ifade etti.

Avukat ayrica, müvekkili Yadanar’in direnis gruplariyla mali baglantisi oldugu iddialarinin dogru olmadiginin kanitlandigini, ancak yargicin kanitlarinin yetersiz oldugunu söyledigini aktardi. Ayrica Hmue Yadanar’in verilen cezaya itiraz etmemeye karar verdigini de sözlerine ekledi.

Paris merkezli Sinir Tanimayan Gazeteciler Örgütü (RSF) Asya Pasifik Masasi Sefi Daniel Bastard yaptigi açiklamada, "Orgeneral Min Aung Hlaing liderligindeki askeri cunta, Hmu Yadanar'a ayni davayla ilgili bu 10 yillik ekstra cezayi vererek, Myanmar'da gazetecilerin maruz kaldigi olaganüstü zorbaligin boyutunu bir kez daha göstermistir." ifadesini kullandi.

Bastard ayrica, "Birlesmis Milletler (BM) Myanmar’daki Insan Haklari Durumu Özel Raportörü Tom Andrews'i, cunta yöneticilerine karsi etkili uluslararasi yaptirimlarin uygulanmasi için sembol niteligindeki bu davayi ele almaya çagiriyoruz.” dedi.

Yadanar’in çalistigi Myanmar Pressphoto Agency'nin kurucusu ve editörü J Paing ise konuyla ilgili açiklamasinda, “Mahkumiyet, askeri konseyin gazetecilere yönelik tutumunu ve niyetini net bir sekilde gösteriyor. Basin özgürlügü artik çok uzakta." yorumunda bulundu.

Gazeteci Hmue Yadanar, Aralik 2022’de ayni ajansta fotografçi olan meslektasi Kaung Sett Lin ile birlikte cunta karsiti protestolari kayda almaktan suçlanarak agir çalisma kamplarinda çalistirilmak üzere üç yil hapis cezasina çarptirilmisti.

Ayrica Yadanar ve ve Kaung Sett Lin, Aralik 2021'de de Yangon'da askeri yönetime karsi düzenlenen bir gösteriyi kayda alirken 9 protestocuyla birlikte gözaltina alinmisti. Olayda, orduya ait bir aracin çarpmasi sonucu agir yaralanmisti. Yadanar’in sol kulagi ikiye bölünmüs, sol yanagi yirtilmis sol bileginin kemikleri kirilmis, basina da 15 dikis atilmisti.

Myanmar ordusu, Subat 2021'de iktidari ele geçirmesinden bu yana en az 12 medya kurulusunu kapanmaya zorladi ve 50’den fazlasi halen tutuklu bulunmak üzere toplam 150’den gazeteciyi gözaltina aldi.

Tutuklu gazetecilerin çogu, korkutma, yalan haber yayma veya bir devlet çalisanina karsi kiskirtma iddiasiyla hapiste tutuluyor.

- Myanmar'daki askeri darbe

Myanmar ordusu, 2020 genel seçimlerinde hile yapildigi iddialarinin ortaya atilmasi ve ülkede siyasi gerilim yasanmasinin ardindan 1 Subat 2021'de yönetime el koymustu. Ordu, ülkenin fiili lideri ve Disisleri Bakani Aung San Suu Çii basta olmak üzere, pek çok yetkili ve iktidar partisi yöneticisini gözaltina almis ve bir yilligina olaganüstü hal ilan etmisti.

Myanmar ordusunun darbe karsiti protestocu ve isyanci gruplara silahli müdahalesi sonucu, bugüne kadar 1800'ün üzerinde kisi hayatini kaybetti. Darbeden bu yana yaklasik 13 bin kisi gözaltina alinirken 10 binin üzerinde kisi halen içeride tutuluyor.

Siyasi Tutuklulara Yardim Kurulusuna (AAPP) göre, ülkede darbeden bu yana 1900'den fazla kisi hayatini kaybetti ve 10 binin üzerinde kisi de gözaltina alindi. Myanmar askeri mahkemeleri, tutuklulardan 2'si çocuk 114 siyasi mahkum hakkinda idam karari verdi.

Sinir Tanimayan Gazeteciler Örgütü’ne göre Myanmar, dünyanin en büyük gazeteci hapishanelerinden biri konumunda. Myanmar, örgütün Dünya Basin Özgürlügü Endeksi'nde bu yil 180 ülke arasinda 173’üncü sirada yer aliyor.