Tarim ve orman alanlarinda düzenlemeleri içeren kanun teklifi, TBMM Tarim Komisyonunda kabul edildi (1)Ismail Çimen- Tarim ve Orman Bakanliginca, tarim sektöründe sözlesmeli üretimin gelistirilmesi ve yayginlastirilmasi için gerekli düzenlemeler yapilacak - Ilaç etkin maddesi üretimi amaçli kenevir yetistiriciligi veya islenmesi, TMO'ca yapilacak ya da yaptirilacak - Devlet ormanlarina yikinti veya insaat atigi atmak, hafriyat veya çöp dökmek suretiyle çevreye verilen zarar "orman suçu" sayilaca

TBMM (AA) - AK Parti milletvekillerinin imzasini tasiyan Orman Kanunu ve Bazi Kanunlarda Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun Teklifi, TBMM Tarim, Orman ve Köyisleri Komisyonunda kabul edildi.

Teklife göre, lif, tohum ve sap üretimi ile ilaç etkin maddesi elde etmeye yönelik çiçek ve yaprak üretimi amaçli kenevir yetistiriciligi, Tarim ve Orman Bakanliginin iznine tabi olacak.

Ilaç etkin maddesi üretimi amaçli kenevir yetistiriciligi veya islenmesi, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürlügünce yapilacak ya da yaptirilacak. Gerektiginde ülke arz ve talep durumuna göre cumhurbaskaninca belirlenen kota dogrultusunda TMO kontrolünde gerçek veya tüzel kisilere yaptirilabilecek.

Ilaç etkin maddesi üretimi amaçli kenevir yetistiriciliginde, münhasiran esrar elde edilmesini engelleyecek her türlü tedbirin alinmasi, kenevirin hasadi, islenmesi, ihzari, ihraci veya satisina iliskin usul ve esaslar, Içisleri ve Saglik bakanliklarinin görüsü alinarak Tarim ve Orman Bakanliginca belirlenecek.

Tarim sektörüyle ilgili politikalarin tespit edilmesi, planlanmasi ve koordinasyonuyla ilgili kurum ve kuruluslarla isbirligi yapilarak uygulanmasinda Tarim ve Orman Bakanligi yetkili olacak.

Tarimsal üretimin planlanmasi, gida güvencesi ve güvenliginin saglanmasi, verimliligin artirilmasi, çevrenin korunmasi ve sürdürülebilirligin tesis edilmesi için Tarim ve Orman Bakanliginca belirlenen ürün veya ürün gruplarinin üretimine baslanmadan önce bakanliktan izin alinacak. Bakanlik, arz ve talep miktari ile yeterlilik derecesini dikkate alarak hangi ürün veya ürün gruplarinin üretilecegi ile tarim havzasi veya isletme bazinda asgari ve azami üretim miktarlarini belirleyecek.

Bu kapsamda ilk kez aykiri faaliyette bulundugu tespit edilenler, hükümlere uygun sekilde faaliyet göstermeleri için yazili uyarilacak. Yazili uyarilan ancak uyari tarihinden itibaren 12 ay içinde uygun faaliyette bulunmayanlar, uyari tarihinden itibaren 5 yil süreyle hiçbir destekleme programindan yararlandirilmayacak.

- Sözlesmeli üretim modeli gelistirilecek

Tarim ve Orman Bakanliginca, tarim sektöründe sözlesmeli üretimin gelistirilmesi ve yayginlastirilmasi için gerekli düzenlemeler yapilacak. Sözlesmeli üretimi özendirmek için üreticilere, desteklerin verilmesinde öncelik taninacak.

Sözlesmeli üretimde irade serbestisi esas olacak ancak salgin hastaliklar, tarim ürünleri ticaretinde yasanan gelismeler karsisinda arz güvenliginin saglanmasi, tarimsal üretimin iç veya dis talebe uygun ayarlanmasi veya bitki ve hayvan sagliginin korunmasi amaciyla ihtiyaç halinde bakanlikça belirlenen ürün, ürün gruplari, sözlesmeli olarak üretilecek.

Bakanlik, sözlesmeli üretimin gelistirilmesi, izlenmesi ve kontrol edilmesi için sözlesmenin taraflarini ve kapsamini içeren kayit sistemleri olusturacak, sözlesmeler bu kayit sistemleri kullanilarak da düzenlenebilecek.

Tarimsal üretim sözlesmesine tabi ürünlere veya üretim varliklarina sigorta yaptirilmasi zorunlu olacak.

Tarimsal üretim sözlesmelerinde belirtilen mücbir sebepler haricinde sözlesme kapsaminda üretilen ürünün alimindan veya satimindan vazgeçen üretici ya da alicilar için ceza kosulu belirlenecek. Ceza kosulu, alimindan ya da satimindan kaçinilan ürün miktarinin sözlesmedeki bedelinin yüzde 20'sinden az ve yüzde 50'sinden fazla olamayacak. Et ve Süt Kurumunun taraf oldugu sözlesmelerde üretici için ceza kosulu alt sinirdan daha az belirlenebilecek veya ceza kosuluna yer verilmeyebilecek.

Tarimsal üretim sözlesmesinden dogan davalarda arabulucuya basvurulmus olmasi, dava sarti kabul edilecek. Bu hüküm, 1 Eylül 2023'ten sonra açilacak davalarda uygulanacak.

Entegre idare ve kontrol sistemi olusturuluncaya kadar üreticilere yapilacak destekleme ödemelerinde Tarim ve Orman Bakanliginca belirlenen kayit sistemleri esas alinacak.

-At yarislarina iliskin disiplin cezalari

Takvim yilinda yapilacak mahalli olmayan yarislarda kosacak atlarin nitelik ve sartlarini, Tarim ve Orman Bakanligi belirleyecek.

Mülkiyetindeki veya ortakligindaki atlari yarislarda kosturan at sahipleri ile bunlarin vekilleri, antrenör, antrenör yardimcisi, at sahibi antrenör ve atin jokey, jokey yamagi, centilmen binici, seyisbasi, seyis ile sair hizmetliler gibi ilgilileri; kosularda ve yarislarda görevlendirilenlerden yaris usul ve nizamlarina, yaris dürüstlügüne aykiri hareket eden, yarislarin, yaris yerlerinin ve yarislarla ilgili yer ve tesislerin düzen ve disiplinini bozanlar hakkinda disiplin cezalari uygulanacak.

Yaris atlarina, doping kapsaminda yasakli maddeler listesinde yer alan ve performans artirmak amaci ile kullanilan maddelerin uygulanmasi durumunda verilecek cezalar artirilarak fiilin niteligine göre agirlik derecesi agirlastirilacak.

At Yarislari Hakkinda Kanun'un yürürlüge girdigi tarihten önce islenen fiiller nedeniyle verilen disiplin cezasi ve hak mahrumiyeti cezalari bir defaya mahsus olmak üzere bütün sonuçlariyla ortadan kaldirilacak. Ancak bu durum, ilgililere daha önce verilen ve uygulanan cezalardan dolayi atin ikramiye, kupa ve sair mükafatlari ile herhangi bir parasal talep için hak dogurmayacak.

- Devlet ormanlarinda madencilik faaliyetine yönelik düzenlemeler

Devlet ormanlarina nakil vasitalari ile yikinti veya insaat atigi atmak ya da hafriyat veya çöp dökmek suretiyle ormanlara, dogal hayata ve çevreye verilen zarar "orman suçu" sayilacak.

Devlet ormanlari içinde maden aranmasi ve isletilmesi ile madencilik faaliyeti için zorunlu; tesis, yol, enerji, su, haberlesme ve altyapi tesislerine, fon bedelleri disinda bedeli alinarak Tarim ve Orman Bakanliginca izin verilebilecek.

Ancak temditler dahil ruhsat süresince müktesep haklar korunmak kaydiyla devlet ormanlari sinirlari içindeki tohum mescereleri, gen koruma alanlari, muhafaza ormanlari, verimli orman alanlari, orman parklari, endemik ve korunmasi gereken nadir ekosistemlerin bulundugu alanlarda maden aranmasi ve isletilmesi, Tarim ve Orman Bakanliginin muvafakatine bagli olacak.

Genel bütçe kapsamindaki kamu idarelerinin; baraj, gölet, liman ve yol gibi yapilarda dolgu amaçli kullanacagi her türlü yapi ham maddesi üretimi için yapacagi madencilik faaliyetleri ile zorunlu tesislerinden bedel alinmayacak.

Madencilik faaliyetlerinin ve faaliyetlerle ilgili her türlü yer, yol, bina ile tesislerin hükmi sahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlarda veya özel ormanlarda yapilmak istenmesi halinde Tarim ve Orman Bakanliginca izin verilebilecek. Bu takdirde kullanim bedeli, kullanim süresi, yapilan bina ve tesislerin devri gibi konular genel hükümlere uygun olarak taraflarca tespit edilecek.

Madencilik faaliyetlerinin sona ermesi sonucunda idareye teslim edilen veya terk edilen dogal yapisi bozulmus orman alanlari rehabilite edilecek. Rehabilite maksadiyla bu alanlarin orman yetistirilmek üzere insaat, yikinti ve hafriyat atiklari ile doldurularak agaçlandirmaya hazir hale getirilmesi için büyüksehir mücavir alanlarinda büyüksehir belediyelerine, diger yerlerde ise il ve ilçe belediyelerine bedeli karsiliginda izin verilebilecek veya bakanlikça uygun görülmesi halinde ihale mevzuatina göre gerçek ve tüzel kisilere yaptirilabilecek.

Devlet ormanlarinin herhangi bir suretle yanmasindan veya açikliklarindan faydalanilarak isgal, açma veya hangi sekilde olursa olsun kesme, sökme, budama veya bogma yollariyla elde edilecek yerler ile buralarda yapilacak her türlü yapi ve tesisler, sahislar adina tapuya tescil olunamayacak. Buralara dogrudan dogruya orman idaresince el konulacak.

Devlet ormanlarinda el konulan bütün yapi ve tesisler, insa asamasinda olanlar da dahil olmak üzere, hiçbir karar alinmasina lüzum kalmaksizin, Orman Genel Müdürlügünce derhal yikilacak veya ihtiyaç görüldügü takdirde ormancilik hizmetlerinde kullanilabilecek. Yanan orman alanlarindaki her türlü emval Orman Genel Müdürlügünce degerlendirilecek.

Devlet ormanlarindan kesilecek veya herhangi bir nedenle devrilen ya da kesilen agaçlardan hangilerinin diplerinin ve hangi ürün çesidinin kimler tarafindan damgalanacagi veya isaretlenecegi, Orman Genel Müdürlügünce belirlenecek.

(Sürecek)