Osmaniye'de kesfedilen tirsik otunun yeni türü literatüre kazandirildiHalil Fidan- Yörede çorbasi da yapilan türe "Osmaniye tirsigi" adi verilirken türün bilimsel adina, bitkiyi kesfeden Mehmet Çelik'in merhum annesine atifla "Arum meryemianum Yildirim" denildi - Osmaniye tirsigi, Bolu'da bulunan türün ardindan endemik oldugu tespit edilen ikinci tür oldu

OSMANIYE/IZMIR (AA) - HALIL FIDAN - Osmaniye'de çorbasi yapilan ve "tirsik otu" ismiyle bilinen "yalin yastigi" bitkisinin farkli ve endemik oldugu tespit edilen türü, Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ile Herbaryum Uygulama ve Arastirma Merkezi Ögretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Yildirim tarafindan bilim dünyasina kazandirildi.

Osmaniye'de mali müsavirlik yapan ve amatör olarak botanikle ilgilenen Mehmet Çelik, Amanos Daglari'nin güneyinde yetisen tirsik otuna ait farkli bir tür oldugunu düsündügü bitkinin fotograflarini, Prof. Dr. Yildirim'a ulastirdi.

Prof. Dr. Yildirim, yaptigi arastirma sonucunda türün literatürde kaydinin olmadigini belirledi.

Iki yil boyunca gerçeklestirilen saha ve laboratuvar çalismasinin ardindan hazirlanan bilimsel makale, taksonomi dergisi Bagbahçe Bilim'de yayimlandi.

Bilim dünyasina kazandirilan bitkiye "Osmaniye tirsigi" adi verildi.

Bitkinin bilimsel ismi ise kesfi yapan Mehmet Çelik'in annesi Meryem Çelik'e atifla "Arum meryemianum Yildirim" oldu.

- "Rahmetli annemin adi bir türle yasayacak"

Mehmet Çelik, Osmaniye'deki evinde AA muhabirine yaptigi açiklamada, tirsik otu çorbasinin yörede çok sevildigini belirtti.

Buldugu türün yapraklarinin kisa ve daha lezzetli olmasinin kendisini meraklandirdigini ve Hasan Yildirim ile irtibata geçtigini anlatan Çelik, bitkiyi bilim dünyasina kazandirdiklari için çok mutlu oldugunu söyledi.

Tirsik bitkisi ve yemegini çocukken annesi Meryem Çelik'ten ögrendigini anlatan Mehmet Çelik, söyle konustu:

"Buldugumuz türün yeni oldugu ortaya çikinca Hasan Hoca'ya, 'Rahmetli annemle tirsigi tanidim, rahmetlinin adini verelim, Türkçe ismine de Osmaniye yöresinde oldugu için 'Osmaniye tirsigi' diyelim' dedim. Osmaniye'de tirsik çok sevildigi için birbiriyle özdeslesiyor. Sag olsun yayinda hepsi yer aldi. Rahmetli annemin de adi bu sekilde sonsuza kadar bir türle yasayacak. Benim için çok güzel bir duygu."

Yöre halkindan Ilkay Ögüt, Sumru Çelik ve Irfan Kiragi da yeni kesfedilen türden yapilan çorbanin daha lezzetli oldugunu ifade etti.

- Osmaniye tirsigi, bilinen ikinci endemik tür oldu

Hasan Yildirim, Izmir'deki Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ile Herbaryum Uygulama ve Arastirma Merkezi'nde yaptigi açiklamada, bitkinin Amanoslarin güney yamaçlarinda yayilis gösterdigini tespit ettiklerini söyledi.

Yilan yastigi bitkisinin zehirli oldugunu kaydeden Yildirim, kaynatildiginda yenilebilir hale geldigini ifade etti.

Osmaniye tirsiginin, Türkçe ismi "nivik otu", bilimsel ismi ise "Arum euxinum" olan ve Bolu civarinda kesfedilen türün ardindan, Türkiye'de endemik oldugu belirlenen ikinci yilan yastigi bitkisi türü oldugunu ifade eden Yildirim, söyle konustu:

"Yilan yastigigillerden dünyada 25 tür vardir. Ülkemizde de toplam 13 türümüz vardi. Bu da 14'üncü türümüz oldu. 13 türden sadece biri endemikti. Bu türle birlikte 2 tane ülkemiz için endemik tür oldu. Ülkemiz bu bakimdan bir gen merkezidir. Bu 25 türden 14 tür oldukça büyük bir rakamdir. Genel olarak dünyada Avrupa'dan Çin'e kadar bir yayilisi olan bir gruptur ama temel olarak yayilis merkezi özellikle Türkiye'nin de içinde bulundugu Türkiye, Iran ve Avrupa'nin Yunanistan taraflari özellikle gen merkezi olarak düsünebilecegimiz alanlardandir."