Çocuklarin 18 aylik olmadan ekranla tanismasi sakincali bulunuyor Veysel Altun

SAMSUN (AA) - Ondokuz Mayis Üniversitesi Tip Fakültesi (OMÜ) Saglik Uygulama ve Arastirma Merkezi Sosyal Pediatri Bilim Dali Baskani Dr. Ögr. Üyesi Tugba Ayçiçek Dinçer, dogumdan sonra 18 ay dolmadan çocuklarin kesinlikle ekranla tanismamasi gerektigi uyarisinda bulundu.

OMÜ'den yapilan yazili açiklamada ifadelerine yer verilen Dinçer, gün geçtikçe teknolojik cihazlarin insanlarin hayatinda daha çok yer aldigina, sosyal medya kullaniminin da buna bagli olarak arttigina isaret etti.

2020 yili verilerine göre yaklasik 3,6 milyar kisinin sosyal medya kullandigini, bu sayinin 2025 yilinda 4,5 milyara yükseleceginin tahmin edildigini belirten Dinçer, internetin ise artik hayatin her alaninda oldugunu ve çocuklarin teknoloji ortamina dogduklarini kaydetti.

Erken çocukluk döneminde çocuklarin beyin gelisimleri için ebeveynlerin teknolojik cihazlarin kullanimi konusunda dikkatli olmalari gerektiginin altini çizen Dinçer, "Teknoloji dogru bir sekilde kullanildigi zaman faydali, fakat asiri ve uzun süre kullanimda her anlamda sorunlara yol açiyor. Uzun süre kullanildigi zaman bagimlilik yapiyor. Çocuklar bu dönemde yasadiklari olumlu ve olumsuz birçok tecrübeden etkileniyorlar. Ebeveynlerin teknolojik cihaz aliskanliklari, tutumlari ve koydugu limitler oldukça önemli." ifadelerini kullandi.

Dünya Saglik Örgütüne göre günde bir saatten fazla internet kullanilmamasi gerektigini bildiren Dinçer, söyle devam etti:

"Amerikan Pediatri Akademisi ise yaslara göre sinirlandiriyor. Çocuklar telefon, televizyon ve tablete baktiklarinda tek tarafli iletisim halinde oluyorlar. Gelisebilmeleri ve ögrenebilmeleri için iki tarafli iletisim olmasi gerekiyor. Bu iletisim sözlü veya sözsüz olabilir ama ekran ya da dijital medya bunu çocuklara veremez. Çocuklarin ilk üç yasta ögrenebilmesi için yaninda anne ve babasinin olmasi gerekmektedir. Bu çift tarafli iletisimi ebeveyni ile yapabiliyor olmasi gerekiyor. Sözsüz iletisim de mimik, jestler, göz temasi ile gerçeklesir ve bunu ekran çocuklara veremez. Çocuklar ekranda gördükleri bir nesneyi üç boyutlu aleme aktaramazlar. Bu yüzden aile gözetimi çok önemli. Ögrenmeleri sadece ezberleme ve hatirlama yoluyla olur. Dolayisiyla 18 aydan önce çocuklarin ekranla tanismasini istemiyoruz. Amerikan Pediatri Akademisinin önerisi 18-24 ay arasi çocuklarda ebeveyn gözetiminde yüksek kaliteli uygulamalarin çocuga tanitilmasi yönünde."

Kontrolsüz kullanilan teknolojik aletlerin, çocuklarin bedensel, zihinsel ve ruhsal gelisimlerini olumsuz etkiledigini vurgulayan Dinçer, söyle devam etti:

"Çocuklarin, teknolojik cihazlari uygun olmayan süre, siklik ve farkli durus porsiyonlarinda kullanmalarinin gelisimsel problemler, kas-iskelet sistemi problemleri, fiziksel inaktivite, obezite ve uyku kalitesinde yetersizlik gibi saglik riskleri dogurdugu görülmektedir. Telefon, tablet ve televizyondaki mavi isik, melatonin dedigimiz uyku hormonu salinimini baskiliyor ve uyku problemlerine yol açiyor. Ekrana bakmaktan dolayi görme problemlerine de sebebiyet verebiliyor. Çocuklarda saglikli yasami gelistirmek için teknolojik cihaz kullaniminin süre, siklik ve içeriklerinin gözetim altinda olmasi, yeterli fiziksel aktivite, saglikli beslenme, iyi uyku ve besleyici bir sosyal çevre saglanmasi gerekiyor."

- "Çocugu oyalama yolu hiçbir zaman ekran olmamali"

Telefon, tablet ve televizyon gibi ekranlari sakinlestirici olarak kullanmanin yapilan en büyük hatalardan biri olduguna dikkati çeken Dinçer, sunlari kaydetti:

"Internette aile filtreleri kullanilmali, mutlaka kullanirken çocugun yaninda olmaliyiz. Çocugunuzla bu konu hakkinda konusarak interaktif olmasini saglamalisiniz. Bu keyifli ve zorlu yolculukta tabii ki ebeveynlerin bunaldigi zamanlar olacaktir. Bunun çözümü kesinlikle çocugu oyalama yolu hiçbir zaman ekran olmamali. Günü kurtaracagiz derken çocugumuzun gelecegini olumsuz yönde etkilememeliyiz."